Wat doet suiker met je lichaam

Suiker; eet niet te veel, want het is niet goed voor je. Je wordt er dik van en het tast je tanden aan. Dit zijn uitspraken die we veel horen over suiker. Maar hoe zit het nou echt? Het is namelijk ook een brandstof die je nodig hebt om te kunnen denken en bewegen. We leggen je precies uit wat suiker met je lichaam doet.

Wat is suiker?

Om te beginnen is het belangrijk om duidelijk te hebben wat suiker precies is. Suiker behoort tot de koolhydraten en levert energie aan het lichaam en is dus een brandstof. Suiker levert echter alleen energie en bevat geen vitaminen of mineralen of andere voedingsstoffen.

Suiker zorgt voor de afgifte van het gelukshormoon dopamine. Hierdoor krijg je onbewust een prettig gevoel na het eten van suiker, wat er voor zorgt dat het eten van suikerrijk voedsel wordt gestimuleerd.

Wat gebeurt er in je lichaam?

Suiker wordt afgebroken in het maagdarmkanaal tot glucose en/of fructose. Glucose wordt opgenomen in het bloed als energiebron of wordt opgeslagen als glycogeen om later te voorzien in de energiebehoefte in de lever en spierweefsel. Dit doet het lichaam met behulp van insuline. Dit is een hormoon dat ervoor zorgt dat de cellen in het lichaam de glucose opnemen. Wanneer er dus glucose in het bloed komt, wordt er insuline aangemaakt waardoor de bloedsuikerspiegel stabiel blijft. De bloedsuikerspiegel is dus de hoeveelheid glucose (suiker) in je lichaam. Glucose kan direct worden gebruikt als brandstof voor het lichaam.

Fructose is een ander verhaal, deze moet eerst door de lever worden omgezet in glucose voordat het gebruikt kan worden als brandstof. Het wordt daarom langzamer opgenomen door het lichaam dan glucose. Omdat het lichaam vaak voldoende andere energiebronnen heeft (zoals glucose), wordt fructose in de meeste gevallen omgezet in vet. Ook heeft fructose geen invloed op het hongerhormoon (ghreline) waardoor je hongergevoel niet weggaat. Hierdoor is de kans dat je teveel eet aanwezig. Dit is echter niet altijd het geval.

Fructose komt van nature namelijk ook voor in groente en fruit. Dadels, druiven en peren hebben bijvoorbeeld een hoog fructose gehalte. Groenten bevatten minder fructose dan fruit. Wortelen, prei en rode paprika zijn groenten die wat meer fructose bevatten. Omdat groente en fruit ook rijk zijn aan vezels die voor verzadiging zorgen, is de kans dat je je overeet aan groenten of fruit erg klein. Bijkomend voordeel is dat groente en fruit ook veel vitaminen en mineralen bevatten die je lichaam nodig heeft. Er wordt niet voor niks geadviseerd om dagelijks 2 stuks fruit en 250 gram groente te eten.

De fructose die als smaakversterker (glucose-fructose siroop (GFS)) wordt toegevoegd aan veel andere producten zoals frisdranken, koek en snoep (omdat het twee keer zo zoet is als glucose) kan wel schadelijk zijn voor je gezondheid als je er teveel van neemt.

Hoeveel suiker mag je dagelijks binnenkrijgen?

Het WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) adviseert om niet meer dan 10% van het totaal aantal calorieën dat je per dag eet binnen te krijgen aan vrije suikers. Dit is voor vrouwen ongeveer 50 gram vrije suikers per dag, wat neerkomt op 2 glazen frisdrank. Eén suikerklontje weegt ongeveer 4 gram.

Vrije suikers zijn van nature aanwezige suikers in bijvoorbeeld honing, siropen en vruchtensappen. En door fabrikanten en consumenten toegevoegd suiker zoals in frisdrank of suiker in koffie of thee. Maar de natuurlijke suikers die voorkomen in groenten, fruit en zuivel vallen hier echter weer niet onder. Gewoon eten dus!

Waarom is suiker slecht voor je tanden?

Wanneer je suiker eet, zetten de bacteriën in je mond de suiker om in zuur. Dit zuur zorgt ervoor dat de pH-waarde in je mond daalt en de oplosbaarheid van tandglazuur toeneemt. Tandglazuur is de buitenste beschermlaag van je tanden. Wanneer dit tandglazuur oplost, kunnen er gaatjes ontstaan. Dit tandglazuur herstelt weer wanneer het rust krijgt, eet daarom niet te veel suiker per dag.

Het is dus niet erg om wat suiker binnen te krijgen, omdat je lichaam het nodig heeft als brandstof. Maar probeer bewust te worden van de hoeveelheid suiker die je dagelijks inneemt. Je zit al snel aan een te hoge inname.

Tips om de suikerinname te verminderen:

• Probeer bijvoorbeeld koffie en thee te drinken zonder een klontje suiker aan toe te voegen.
• Vermijd producten waar veel suiker aan is toegevoegd zoals frisdranken, vruchtensappen en zoet broodbeleg (zoals jam en hagelslag), koek en sauzen.
• Lees de etiketten van producten en leer suiker te herkennen. Er zijn maar liefst 50 verschillende namen voor suiker! Bekijk ze op de website van het diabetes fonds.
• Gebruik geen zakjes en pakjes bij het maken van een maaltijd maar gebruik verse ingrediënten.

Meer tips om minder suiker te eten? Lees dan ons blog: 7 tips om minder suiker te eten.